Οι μύθοι αναφέρουν πως ήταν γιος του Δία και της Μαίας, της πρωτότοκης, ομορφότερης και περισσότερο συνεσταλμένης, από της “Πλειάδες”, κόρες του γίγαντα Άτλαντα, που βαστούσε την γη στους ώμους του. Σύμφωνα με τους ομηρικούς ύμνους, ζούσε απομονωμένη σε μια σπηλιά στην Κυλλήνη. Εκεί “ενώθηκε” με τον Δία στον ύπνο της και γέννησε τον θεό Ερμή. Σύμφωνα με την Θεογονία του Ησίοδου, μετά την γέννηση του, η Μαία έβαλε τον Ερμή να κοιμηθεί στην κούνια του. Αφού τον κοίμισε και έφυγε η Μαία, πήδηξε από την κούνια και βγήκε έξω. Καθώς έπαιζε, βρήκε μια χελώνα, με το καβούκι της οποίας έφτιαξε μια λύρα. Μετά από λίγες ημέρες, σκαρφίστηκε ένα κόλπο και έκλεψε τα βόδια του Απόλλωνα. Όταν ήταν βρέφος ακόμα, έκλεψε, την τρίαινα του Ποσειδώνα, την ώρα όπου αυτός είχε μεταμορφωθεί σε άλογο, επιδιώκοντας τον έρωτα της Δήμητρας. Αργότερα έκλεψε την πυράγρα του Ηφαίστου, το τρομερό σπαθί του Άρη, την ζώνη της Αφροδίτης. Αλλά κάθε φορά επέστρεφε τα κλεμμένα στον κάτοχο τους και δεν είχε ποτέ άμεσο, ή έμμεσο προσωπικό όφελος. Οι κλεψιές που διέπραξε, σύμφωνα με την παράδοση, συμβολίζουν την επινοητικότατα του.
Ο Όμηρος τον παρουσιάζει ως εφευρέτη της λύρας και της φλογέρας. Τον χαρακτηρίζει υπεύθυνο και προστάτη κάθε είδους εκπαίδευσης, και ακόμα του αποδίδει την ευγλωττία και τον λόγο. Προέκταση των χαρακτηριστικών της επικοινωνίας, της ευγλωττίας και της εφευρετικότητας, είναι η αναγνώριση του ως θεού του εμπορίου και γενικά του κέρδους. Η εικόνα του θεού Ερμή υπήρχε στις εισόδους των αγορών, στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Του απέδιδαν την ανακάλυψη κάθε πράγματος που σχετιζόταν με το εμπόριο, τις αγοραπωλησίες. Ήταν προστάτης των εμπόρων και των ταξιδιωτών. Ταυτόχρονα, είναι προστάτης των ουσιαστικών τελετών και της μαγείας.
Ο Ερμής πρόκειται ίσως για την πιο συμπαθητική θεότητα, καθώς συνδυάζει, αρχικά, πολύ έντονα τα ανθρώπινα με τα θεϊκά στοιχεία. Αλλά και διότι θεωρείται ουσιαστικά, ο πρώτος δάσκαλος του ανθρώπινου γένους. Είναι αυτός, που εισήγαγε τα γράμματα και τις επιστήμες στην ανθρωπότητα. Δίδαξε τη χρήση της διάνοιας. Ένα από τα βασικότερα γνωρίσματά του, είναι ότι λειτουργεί ως αγγελιαφόρος των θεών, δηλαδή ως μεσάζοντας, μεταξύ θεών και ανθρώπων, ενώ επιτελεί και το λειτούργημα του ψυχοπομπού, οδηγώντας τις ψυχές των νεκρών στον Άδη. Οι μύθοι αναφέρουν πως αν οι ψυχές κατέβαιναν στον Άδη με οδηγό τον Ερμή, τότε μπορούσαν πάλι να ξαναγυρίσουν στο φως χάρη σε αυτόν. Στις αρχαίες παραδόσεις ήταν ο εραστής της Περσεφόνης και την συνόδευε, όταν αυτή ανέβαινε στην επιφάνεια της γης.
Το σύμβολο του ζωδίου των Δίδυμων, απεικονίζει τους Δίδυμους Κάστορα και Πολυδεύκη, που η γέννηση τους οφείλεται στην ερωτική πρωτοβουλία του Δία προς την Λήδα. Στην ελληνική μυθολογία η Λήδα ήταν, μυθική βασίλισσα της Σπάρτης, κόρη του βασιλιά της Αιτωλίας Θεστίου και σύζυγος του Τυνδάρεω και είχαν δυο κόρες, την ωραία Ελένη και την Κλυταιμνήστρα. Ο Δίας είδε την Λήδα στον Ταΰγετο και την ερωτεύθηκε παράφορα. Για να την πλησιάσει, ζήτησε την βοήθεια της θεάς Αφροδίτης, η οποία τον μεταμόρφωσε σε Κύκνο, ενώ η θεά μεταμορφώθηκε σε Αετό που τον καταδίωκε. Τους είδε η Λήδα και αισθανόμενη συμπάθεια προς τον Κύκνο, έσπευσε να τον σώσει, παίρνοντάς τον μέσα στην αγκαλιά της. Έτσι “ενώθηκε” με τον Δία και γέννησε τα δίδυμα αδέρφια. Ο Όμηρος υποστήριζε πως τα δίδυμα του Δία και της Λήδας ήταν που πήραν το όνομα “Διόσκουροι”. Είχαν μια διαφορά. Ο ένας ήταν θνητός και ο άλλος αθάνατος. Ωστόσο οι δυο τους δεν χώριζαν ποτέ και όταν ο θνητός Κάστωρ πέθανε σε μια μάχη, ο αθάνατος Πολυδεύκης, ζήτησε από τον πάτερα του Δια, να του αφαιρέσει τη αθανασία, για να είναι μαζί με τον αδερφό του.
Άλλος ένας πιο σύγχρονος συμβολισμός του ζωδίου είναι το λατινικό δυο που συμβολίζει την δυαδικότητα του ζωδίου. Ακόμα σύμβολά του είναι το κηρύκειο, ένα φτερωτό ραβδί με φίδια τυλιγμένα γύρω του. Ήταν θαυματουργό και έγινε σύμβολο ειρήνης, αφθονίας και πλούτου. Έμβλημα των γοργόφτερων αγγελιοφόρων, όπως και τα φτερωτά σανδάλια. Η “πτηνοπέδιλα” τα οποία φορούσε καθημερινά ο θεός και διέσχιζε τα όρια μεταξύ, πνεύμα και ύλης, ορατού και αόρατου, ζωής και θανάτου.
Από τους Διόσκουρους, οι Δίδυμοι έχουν πάρει πάνω από όλα τον δυϊσμό. Μιλάμε για τον καλό και τον κακό Δίδυμο, μαζί σε μια συνύπαρξη, όχι πάντα ειρηνική. Από την μια ο ευσυγκίνητος, νευρικός, ευερέθιστος, ευφάνταστος, αλλόκοτος. Από την άλλη, ο πρακτικός, ο εγκεφαλικός, καιροσκόπος, επινοητικός, σαρκαστής. Γι’ αυτό ενώ ο θεϊκός Πολυδεύκης που ήταν πυγμάχος αφοσιώνεται στις τέχνες (τα δίδυμα αδέρφια έλαβαν μέρος και στην Αργοναυτική εκστρατεία μαζί με τον Ιάσωνα). Ο γήινος Κάστωρ, που ήταν ξακουστός δαμαστής αλόγων, μελετά τρόπους να συνδιαλλεχθεί με τον πλησίον του, να παραπλανήσει το ακροατήριο του, ή να επιβάλει πρακτικά τις σκέψεις του. Τις περισσότερες φορές τα καταφέρνουν. Καθώς τους διευκολύνουν η ελαστική ηθική και η ετοιμότητα τους, χάρη στις οποίες, πιάνουν στον αέρα τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες. Με άλλα λόγια είναι ταχείς στην αρπαγή κάθε είδους, με όλη την κυριολεκτική και μεταφορική έννοια της λέξης.
Ο Δίδυμος είναι ένας έξυπνος άνθρωπος. Συλλέκτης γνώσεων και εμπειριών, που θέλει να ξέρει όλους τους κανόνες, αλλά να μην τους ακολουθεί πάντα. Είναι ευχάριστος, συμπαθητικός, ομιλητικός, με αξιοθαύμαστη επιχειρηματολογία. Συμβαδίζει εύκολα με όλες τις ηλικίες. Συνήθως μικροδείχνει και έχει ζωηρό βλέμμα. Επιλέγει να βρίσκεται πάντα με άτομα νεότερα από εκείνον. Είναι ένα περίεργο άτομο που θέλει να μαθαίνει τα πάντα αλλά και να τα μεταδίδει στους άλλους, περισσότερο για να τον θαυμάσουν. Αν τον αμφισβητήσει κάποιος, επιμένει στις απόψεις του και ακόμα κι αν αποδειχθούν λάθος, εκείνος θα βρει τρόπο να τις παρουσιάσει, ως σωστές. Πρόκειται για την χαρά της ζωής και την ψυχή της παρέας. Δίπλα σε έναν Δίδυμο, δεν θα βαρεθείς ποτέ την κουβέντα, αφού πάντα έχει κάτι νέο να σου πει, ενώ οι γνώσεις του, σε κάνουν να μαθαίνεις στο πλάι του νέα πράγματα. Αυτά τα χαρούμενα, κινητικά άτομα, όλο γλώσσα και λέξεις, μοιάζουν καμωμένα ακριβώς για να διηγούνται, να διαδίδουν, να κοινοποιούν, με αποτελεσματικότητα και αυτό εξηγεί, γιατί στους Διδύμους ανήκουν τόσοι δημοσιογράφοι.
Αρσενικοί θηλυκοί οι Δίδυμοι, έχουν το ψέμα στο τσεπάκι τους. Για εκείνους το να εκφράζουν ανακρίβειες, είναι τόσο φυσιολογικό, όσο για τον υπόλοιπο κόσμο η λειτουργιά της αναπνοής. Αρχίζουν από το πραγματικό κι έπειτα η φαντασία τους οδηγεί σε μακρινές διαδρομές. Οι Δίδυμοι δεν λένε ψέματα, αλλά παραμύθια. Τα αγαπούν τόσο τα παραμύθια, που καταλήγουν να τα πιστεύουν και οι ίδιοι.
Είναι γλυκύτατοι, αιώνια παιδιά, αξιολάτρευτοι σύζυγοι. Αρκεί να μην τους παρεξηγείς καταλογίζοντας τους ελαττώματα, ασυνέπειες και ευθύνες.
Από τον Χάρη Κίτσιο