ο Αστερισμός του Αιγόκερω φωτίζεται από τον Ήλιο από τις 22 Δεκεμβρίου έως 19 Ιανουαρίου και είναι το δέκατο ζώδιο του ζωδιακού κύκλου. Το τρίτο ζώδιο του στοιχείου της Γης και το τελευταίο στη σειρά της παρορμητικής ποιότητας.
Κυβερνήτης πλανήτης του ζωδίου του Αιγόκερω είναι ο Κρόνος. Μυθολογικά ο πρώτος μεταξύ των Τιτάνων (Ησίοδος Θεογονία), πατέρας του ο Ουρανός και μητέρα του η Γαία. Όλοι οι γιοί του Ουρανού και τη Γαίας εχθρεύονταν τον πατέρα τους, γιατί μόλις γεννιόντουσαν, εκείνος τους παγίδευε βαθιά μέσα στη γη, ώστε να μη δουν ποτέ το φως. Η Γαία βαθιά λυπημένη για αυτό το γεγονός, παρουσιάστηκε μπροστά τους και τους είπε πως με τη βοήθειά της, ήταν σε θέση να τιμωρήσουν τις ντροπιαστικές πράξεις του πατέρα τους. Όλοι οι Τιτάνες σιώπησαν από το φόβο και δεν αναλάμβαναν την ευθύνη αυτής της πράξης, εκτός από τον Κρόνο, ο οποίος και απάντησε: Μητέρα, εγώ θα το αναλάβω αυτό και θα κάνω το έργο και πράγματι ο Κρόνος με ένα δρεπάνι διαμελίζει τον πατέρα του και παίρνει αυτός τη θέση του, σαν ο ανώτερος μεταξύ των Τιτάνων.
Ο Κρόνος εχθρεύεται τον πατέρα του για το χαρακτήρα του…
Η πράξη της πατροκτονίας έχει σημαντικότατες προεκτάσεις στην ερμηνεία της αρχετυπικής έκφρασης του Αιγόκερω. Πρώτα από όλα, η ίδια η πράξη δηλώνει πως πάντα στο ζώδιο, ενυπάρχει μια έντονη αντίδραση στο πατρικό πρότυπο. Ο Κρόνος εχθρεύεται τον πατέρα του για το χαρακτήρα του, ένα νοσηρό χαρακτήρα, που σύμφωνα με το μύθο ο ίδιος αργότερα ανέπτυξε σε μεγαλύτερο βαθμό.
Συνεχίζοντας ο μύθος αναφέρει ότι παντρεύτηκε τη Ρέα και έκανε μαζί της τρεις κόρες, την Εστία, τη Δήμητρα και την Ήρα και τους γιους Δία, Ποσειδώνα και Πλούτωνα. Σύμφωνα με τον Ησίοδο στη Θεογονία του: ο Κρόνος είχε λάβει ένα χρησμό, πως ένα από τα παιδιά του θα τον εκθρόνιζε και προκειμένου να αποφύγει την πραγματοποίηση της προφητείας, τα κατάπινε μόλις γεννιόντουσαν. Έτσι λοιπόν, όπως ο Κρόνος καταπίνει τα ισάξια παιδιά του, έτσι και ο Αιγόκερως, παρασυρόμενος από τον παρορμητισμό της κορυφής, μπορεί να καταπιεί ή να εξολοθρεύσει εκείνους που θα του σταθούν εμπόδιο. Έχει μια έμφυτη ανάγκη να νιώθει κοινωνικά ανώτερος και ταυτόχρονα ισάξιος της πατρικής φιγούρας. Όμως, στην ανάγκη αυτή να αποδείξει ότι υπερισχύει των άλλων, πιθανόν να μην υπολογίσει τίποτα, προκειμένου να πετύχει το σκοπό του.
Η μυθική φιγούρα του Κρόνου, έχει κυριαρχήσει διεθνώς στους μύθους που αφορούν τον Αιγόκερω και μένει κανείς με την εικόνα ενός αρχετύπου στιβαρού, σοβαρού και σκληρού, σε πολλά επίπεδα. Αντιθέτως όμως με τη διαδεδομένη πεποίθηση, ο Αιγόκερως δεν αρχίζει και τελειώνει με τους μύθους του Κρόνου.
Αποκαλούταν ο Πάνας Αιγόκερως, λόγω της εμφάνισής του με κέρατα…
Αναζητώντας την προέλευση της λέξης Αιγόκερως, φτάνει κανείς στην πρώτη μυθολογική φιγούρα που αποκαλέστηκε με αυτό το χαρακτηρισμό, τον εύθυμο Θεό των δασών και εγγονό του Δια, τον Πάνα. Αν και υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με την καταγωγή του, οι περισσότεροι συγκλίνουν στο ότι ήταν γιος του Ερμή. Ενώ η μητέρα του αναφέρεται πως είναι μια Νύμφη, η Δρυόπη, η Καλλιστώ, είτε η Πηνελόπη. Αποκαλούταν ο Πάνας Αιγόκερως, λόγω της εμφάνισής του με κέρατα στο κεφάλι και μορφή τράγου από τη μέση και κάτω. Ο μύθος λέει πως μόλις τον αντίκρισε η μητέρα του τρόμαξε από τη μορφή του, με δύο κέρατα κατσικιού στο κεφάλι, μυτερά αυτιά, γενειοφόρος και τραγοπόδαρος κι έτσι τον εγκατέλειψε.
Ο Ερμής τότε έσπευσε και προστάτευσε το γιο του, τον οποίο και μετέφερε στον Όλυμπο όπου και τον παρουσίασε στον Δία και τους άλλους Θεούς, οι οποίοι και τον καλοδέχτηκαν, θέτοντάς τον υπό την προστασία τους. Ακολούθως, ο Ερμής εμπιστεύτηκε την ανατροφή του στις Aρκαδικές Νύμφες, οπότε έγινε φίλος του Διονύσου και του αποδόθηκε ο τίτλος του προστάτη των γεωργών, κτηνοτρόφων και των προϊόντων τους, φίλος του κρασιού και του γλεντιού. Ταυτόχρονα, ήταν σύντροφος των Νυμφών και ακούραστος εραστής κάθε νέας ή νέου που πλησίαζε το χώρο του, δηλαδή τη Φύση. Αγαπούσε τη φυσική υπαίθρια ζωή, όπου περνούσε ώρες ατέλειωτες παίζοντας με το ποιμενικό του αυλό.
Η μορφή του Πάνα συμβολίζει τη γήινη, αισθησιακή και απλοϊκή πλευρά του χαρακτήρα που ενυπάρχει σε κάθε Αιγόκερω, που είναι σχεδόν πάντα λάτρεις της καλής ζωής και όταν χαλαρώνουν τις Κρόνιες άμυνές τους, μπορούν να γίνουν σύγχρονοι «Πάνες». Ο ερωτισμός του Αιγόκερω βρίσκεται πάντα βαθιά κρυμμένος από τα αδιάκριτα βλέμματα και δεν εξωτερικεύεται με μεγάλη ευκολία, αλλά είναι δεδομένος και έντονος. Η σεξουαλικότητα του Αιγόκερω έχει πάντα σχέση με την ανάληψη ρόλων και ιδιαιτέρως με παιχνίδια εξουσίας, που πηγάζουν τόσο από την Κρόνια ταυτότητα του όσο και από τη φιγούρα του Πάνα, που δεν αποδεχόταν την ερωτική απόρριψη και προσπαθούσε να επιβάλλεται.
Από αυτό θα βγαίνουν θαυμαστά, όλοι οι καρποί της γης!
Άλλη μυθική εκδοχή για την προέλευσή του είναι η «Αίγα Αμάλθεια», η τροφός Νύμφη Αμάλθεια, που μαζί με τις αδελφές της Ίδη και Αδράστεια μεγάλωσαν το μικρό Δία με μέλι και γάλα κατσίκας. Το μικρό Δια παρέδωσε η Θέμιδα στην τροφό Νύμφη, που της τον είχε εμπιστευτεί η Ρέα, για να σώσει το παιδί της και να μην ανακαλύψει την ύπαρξη του ο πατέρας του ο Κρόνος. Για να προφυλάξει το μικρό Δία η Νύμφη Αμάλθεια, τον κρέμασε σε ένα δέντρο, για να μην τον βρει ο πατέρας του ούτε στη γη, ούτε στον ουρανό, ούτε στη θάλασσα. Γύρω του μάζεψε τους Κουρήτες, ώστε με τα τραγούδια, τους χορούς και τα χτυπήματα των ασπίδων τους να καλύπτουν το κλάμα ή τις φωνές του παιδιού. Ακόμα, ο μύθος αναφέρει ότι ο Δίας παίζοντας μια μέρα με την κατσίκα, άθελά του έσπασε ένα κέρατό της και το χάρισε στην Αμάλθεια, λέγοντάς της ότι από αυτό θα βγαίνουν θαυμαστά, όλοι οι καρποί της γης, που η Νύμφη θα ζητούσε. Αυτό ήταν το «Κέρας της Αμάλθειας» ή της Αφθονίας.
Τέλος, μια άλλη εκδοχή είναι, ότι το ζώδιο αυτό εκπροσωπούσε τη Θεά Εστία, η πρωτότοκη κόρη του Κρόνου και της Ρέας. Η Εστία με τη σειρά της εκπροσωπούσε την εποχή εκείνη, την εστία της κατοικίας και το κέντρο της οικογένειας. Παρουσιάζεται ως αυστηρή μορφή, δε δέχεται τη φιλία κανενός, με την έννοια ότι δε μπορεί να επηρεαστεί από κανέναν. Υπήρξε προστάτιδα της οικογένειας, της μητρότητας και σκοπός της ήταν η συντήρηση της υλικής πλευράς του κόσμου.
Είναι προικισμένοι με τις ιδιότητες της σωστής γνώσης, της κρίσης και της ανταπόδοσης.
Με κυβερνήτη λοιπόν τον Κρόνο, τον πλανήτη που εκφράζει την οργάνωση, τη φρόνηση, τη δοκιμή και την επιμονή, ο Αιγόκερως εκφράζεται οργανωτικά και θεωρείται ο πιο κατάλληλος να θέτει τα πράγματα σε μια τάξη. Χαρακτηριστικά του είναι η ευθιξία, η ψυχρότητα, η διστακτικότητα και ο ορθολογισμός. Επίσης, χαρακτηρίζονται κατά κανόνα, σα φρόνιμοι, δίκαιοι και υπεύθυνοι. Είναι προικισμένοι με τις ιδιότητες της σωστής γνώσης, της κρίσης και της ανταπόδοσης. Για αυτό πολλοί τους βρίσκουν κάπως υπερβολικά αυστηρούς ή παρατηρούν πως δεν ξεχνούν ποτέ ούτε το κακό αλλά ούτε και το καλό που τους έχουν κάνει.
Είναι ο τύπος που ενδιαφέρεται πολύ για την κρίση και το χαρακτηρισμό που θα του αποδώσουν οι άλλοι. Επιδιώκει να αποδείξει τις αξίες του, τα ταλέντα του κοινωνικά και διατηρεί τη φήμη του. Είναι ο πιο ιδανικός να εποπτεύσει, να διοικήσει και να αποτελέσει παράδειγμα στο κοινωνικό χώρο. Θεωρείται ο καλύτερος εξουσιαστής της ύλης. Έχει ερευνητικό και αναλυτικό μυαλό. Σκάβει με τα νύχια μέχρι το μεδούλι των πραγμάτων. Πολλοί των κατηγορούν πως είναι σκοτεινός και δε χαμογελάει εύκολα. Ο Αιγόκερως, όμως, βλέπει ολοκάθαρα την αλήθεια και όταν βλέπεις από μακριά την αλήθεια, δεν έχεις λόγους να χαμογελάς. Έτσι και εκείνος διδάσκεται από τη ζωή του πως δεν υπάρχει λόγος να είναι συχνά εύθυμος ή να νιώθει χαρούμενος. Η αγριότητά του είναι μια άμυνα για τη δική του επιβίωση.
Ο Αιγόκερως φτάνει πάντα εκεί που θέλει!
Εσωστρεφής και μοναχικός, αρκετά άγριος ο Αιγόκερως, είναι άτομο που πάσχει από δυσπιστία για τους πάντες και τα πάντα. Κατασκοπεύει από την τρύπα του τον περιβάλλοντα κόσμο του και περιμένει. Όταν αποφασίζει να βγει να δράσει, η οδός δεν είναι παρά εκείνη της λογικής, το μέσον η επιφυλακτικότητα και απώτερος σκοπός του, εκείνος που ο ίδιος προκαθόρισε. Ο Αιγόκερως φτάνει πάντα εκεί που θέλει! Προσπαθεί να αντιλαμβάνεται σωστά την πραγματικότητα και απορρίπτει κάθε τι το φανταστικό ή το μη χρήσιμο.
Αισθάνεται ασφαλής όταν όλα βρίσκονται υπό τον απόλυτο έλεγχό του, που συνοδεύεται πάντα από καταπίεση και περιορισμούς με τη μορφή κανόνων. Ο έμφυτος αυτός συντηρητισμός και ο φόβος της αλλαγής μοιάζει σα μια γνήσια ψυχολογική αυθυποβολή, που καταπιέζει συχνά τις ίδιες τις δημιουργικές ικανότητες του Αιγόκερω. Η γνήσια έκφραση του ζωδίου βέβαια, είναι να εκτιμά το χειροπιαστό και πρακτικό αποτέλεσμα με ό,τι καταπιάνεται.
Όποιο ατύχημα του συμβεί, αυτός το είχε προβλέψει.
Είναι προσεκτικός και σκεπτόμενος, μιλά ελάχιστα ή καθόλου. Τις στιγμές ή τις φορές που μιλά, είναι απολύτως συνοπτικός. Ποιος ο λόγος να κάνει ολόκληρη συζήτηση, όταν το ζήτημα μπορεί να λυθεί με ένα απλό ναι ή όχι; Πολλές φορές μάλιστα αρκείται και σε ένα απλό κούνημα του κεφαλιού του. Γι’ αυτόν η ιστορία είναι γεμάτη από άχρηστα λόγια. Καλύτερα να στέκεται παράμερα για να προλαβαίνει τις κακίες του πλησίον, τις μπαγαποντιές της ζωής, τις φοβερές συμφορές που μπορούν να του συμβούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι απαισιόδοξος. Όμως, η απαισιοδοξία του είναι διαυγής, λογική, νόμιμη, μολονότι καταστροφική και στο τέλος τον σώζει. Όποιο ατύχημα του συμβεί, αυτός το είχε προβλέψει.
Ο Αιγόκερως νιώθει τον πόνο ή την τρέλα του κόσμου και φοβάται μήπως τον αγγίξουν, γι’ αυτό φεύγει. Απομακρύνεται και «παίρνει τα βουνά». Από κάθε άποψη μας δίνεται έντονα η εντύπωση πως ο Αιγόκερως είναι το τραγί (κρι κρι), εκείνο που ζει μόνο και άγριο. Σκαρφαλώνοντας στις πιο απότομες κορφές των βουνών, παρατηρεί ή ελέγχει τον κόσμο που βρίσκεται κάτω του. Δεν εξημερώνεται ποτέ, γεννιέται και κάποτε πεθαίνει επιφυλακτικός σε τέτοιο σημείο, ώστε να χάνονται τα ίχνη της όποιας καταγωγής του. Είναι το σύμβολο του βουκολικού, του εξουσιαστή της ύλης, ίσως στις μέρες μας και του οικολόγου που ενδιαφέρεται για τη διατήρηση και τη σωτηρία του πλανήτη μας.
Από τον Χάρη Κίτσιο
